Stara planina je najveća planina u istočnoj Srbiji. Nalazi se nedaleko od Knjaževca. Proteže se od Vrške čuke na zapadu do Crnog mora na istoku u ukupnoj dužini od 530 km. Najveći deo planine nalazi se u Bugarskoj, a Srbiji pripada zapadni deo u dužini od 100 km i širini od 30 km.  U Bugarskoj je najviši vrh Botev, a u Srbiji je to Midžor. Drugo ime za ovu planinu je  Balkan planina.

Stara planina je zaštićeno prirodno dobro Republike Srbije od izuzetnog značaja odnosno Prirodni rezervat I kategorije. Iako joj je turizam još u razvoju, ona privlači sve veći broj turista kako iz zemlje tako i iz inostranstva. Vodopadi od kojih zastaje dah, sela koja izgledaju kao da je vreme stalo pre nekoliko stotina godina, samo su neke od atrakcija koje Staru planinu čine pravim rajem za zaljubljenike u netaknutu prirodu.  Svakako su vodopadi najveća atrakcija. Ima ih nebrojeno, ali i puno neotkrivenih koje Stara planina još uvek čuva samo za sebe. Vodopadi se nalaze na brojnim pritokama kao i na Toplodolskoj reci. Ovi vodopadi predstavljaju večitu inspiraciju za hrabre planinare,

itelektualce, fotografe.. Oni su pravi biseri Stare planine. Najveći srpski vodopad je Kaluđerski skok, koji je viskok 232m. Najpristupačniji vodopad je Tupavica čija lepota ostavlja bez daha. Neverovatno čista i hladna vodena zavesa pada sa visine od oko 15 metara preko stena crvene boje. Osim Tupavice, pažnju privlače i Čungulj i Piljski vodopad. Vodopadi su jednako lepi tokom leta, ali i zimi kada mnogi od njih dobiju sasvim drugi izgled, nestvaran kao iz bajke. Vodopadi privlače sve veći broj turista koji vole avanturu i istraživanje netaknute prirode.

Zaštitni znak Stare planine, ujedno i najatraktivniji vrh je Babin zub, ispod kog su smešteni hotel i planinarski dom. Najperspektivniji Ski centar Srbije se nalazi upravo na Babinom zubu. Baš na ovoj planini, zaljubljenici u zimske sportove mogu uživati u 13 kilometara pripremljenih staza za skijanje ili snowboarding. Sam vrh pripada pojasu kontinentalne klime, gde su leta sušna i vrela, a zime su hladne sa jakim vetrovima i snegom, i slabo su izražena prelazna godišnja doba. Celo područje je bogato izvorima i ima puno vode. Reke se odlikuju čistoćom, bogate su pastrmkom i idealne su za ljubitelje ribolova. Stara planina obiluje životinjskim vrstama, tako da pruža i uslove za lovni turizam. Bogatstvo biljnih vrsta je neizmerno, poseban raj predstavlja za sakupljače gljiva.

Još jedna atrakcija koja privlači turiste je pećinska crkva Svetog Petra i Pavla, nedaleko od sela Rsovci. U njoj se nalazi jedinstvena freska u hrišćanskom freskoslikarstvu na kojoj je Isus prikazan kao mladenac – bez kose, zbog čega je u narodu poznata kao Ćelavi Isus. Treba posetiti i manastir Svetog Đorđa nedaleko od sela Temska. Potiče iz 16. veka i zadužbina je Dejanovića. Tu je i  čuveni Poganovski manastir, odnosno manastir Svetog Jovana Bogoslova, koji potiče iz 14. veka i pod zaštitom je Uneska. Možete videti i crkvu Svete Bogorodice koja se nalazi u selu Donja Kamenica. Potiče iz 14.veka i neke od fresaka su jedinstvene u srpskom srednjovekovnom slikarstvu.

Kako bi ovu lepoticu bolje upoznali, posetioci imaju priliku da uživaju u panoramskoj vožnji gondolom. Takođe, pešačenje predelima Stare planine je jedan od načina da bolje upoznaju planinu. Relaksirajući dan uz laganu šetnjicu kroz živopisne pejzaže prija svakom posetiocu. Takođe, idealna je za bavljenje planinskim biciklizmom, kao i za bavljenje ekstremnim sportovima. U toku leta organizuju se takmičenja paraglajdera. Zanimljivo je da je Stara planina skoro pet meseci pod snegom, na ski stazama na visinama između 1100 i 1900 metara, što predstavlja dobru osnovu za zimske sportove.

Posle aktivnog dana, obavezno probajte čuvene specijalitete ovog kraja: jagnjeće pečenje, bilo u furuni, na ražnju ili kamenoj ploči, kao i senokoški i pirotski sir i kačkavalj.

Stara planina je jedna od najlepših planina naše zemlje. Samo razmišljanje o begu iz grada na ovu srpsku lepoticu, utiče na to da počnete lakše da dišete, zar ne? Zato, upustite se u avanturu i uživajte u čarima Stare planine.

Biljana Vasiljević  -kapitalmagazin.rs